Χόνδρινες Βλάβες Ποδοκνημικής – Αστραγάλου

Ο αρθρικός χόνδρος είναι ένας λευκός, υγρός ιστός, που καλύπτει τα οστά και αποτρέπει κατά την κίνηση, την τριβή τους.

Ο αρθρικός χόνδρος μπορεί να υποστεί βλάβη από τραυματισμό (π.χ. διάστρεμμα) ή από μία φυσιολογική φθορά του χρόνου. Κατά συνέπεια μετά από μία αθλητική κάκωση οι χόνδρινες και οστεοχόνδρινες βλάβες είναι οι βασικές συνέπειες που φέρνουν σαν αποτέλεσμα την σύνθλιψη ή την απόσπαση κομματιού από τον αρθρικό χόνδρο.

Στην περίπτωση του οξέος και χρόνιου τραυματισμού, η απόσπαση ενός τμήματος του αρθρικού χόνδρου, ονομάζεται χόνδρινη βλάβη. Στην περίπτωση που περιλαμβάνεται και ένα τμήμα του υποχόνδριου οστού, τότε έχουμε οστεοχόνδρινη βλάβη. Τέτοιες βλάβες μπορεί να προκύψουν και από αίτια που δεν οφείλονται σε τραυματισμούς, όπως η διαχωριστική οστεοχονδρίτιδα.

Ανατομία οστεοχόνδρινης βλάβης

Αρθρικός χόνδρος: Ο χόνδρος της ποδοκνημικής άρθρωσης είναι λεπτότερος από αυτόν του γονάτου και καλύπτεται από κύτταρα χόνδρου.

Υποχόνδρια στοιβάδα: Κρατάει σταθερό το χόνδρο.

Οστούν: Προσφέρει θρεπτικά συστατικά που βοηθούν στο να διατηρείται ο σωστός μεταβολισμός του χόνδρου.

Βασικά αίτια εμφάνισης χόνδρινων βλαβών

Ο μονήρης τραυματισμός είναι η βασική αιτία της βλάβης, ωστόσο δεν αποκλείεται η οστεοχόνδρινη βλάβη ποδοκνημικής και αστραγάλου να οφείλεται σε επαναλαμβανόμενους μικροτραυματισμούς-μικροκακώσεις από διαταραχές του άξονα του άκρου ποδός.

Ο αρθρικός χόνδρος έχει μία ιδιαιτερότητα, την απουσία των νευρικών απολήξεων. Αυτό έχει ως συνέπεια ο πόνος να προέρχεται από το υποχόνδριο οστό. Αν η ηλικία του ασθενή είναι μικρή η οστεοχόνδρινη βλάβη ποδοκνημικής επουλώνεται αυτόματα. Τέλος δεν αποκλείεται σαν αίτιο η ιδιοπαθής εστιακή νέκρωση.

Άλλα αίτια είναι η φλεγμονή, ένας κομμένος τένοντας, η ανάπτυξη ουλώδους ιστού ποδοκνημικής, ακόμα και μία ανεπαρκής επούλωση.

Συμπτώματα

• Πόνος (συνήθως στην πρόσθια επιφάνεια του αστραγάλου)
• Περιορισμός εργασιακών δραστηριοτήτων
• Δυσκαμψία
• Δυσκολία στην βάδιση
• «Κλείδωμα» άρθρωσης

Διάγνωση

Οι χόνδρινες βλάβες της ποδοκνημικής προκαλούν προβλήματα όπως εμπλοκή άρθρωσης και κριγμό. Η διάγνωση βασίζεται στην κλινική εξέταση και τις παρακλινικές εξετάσεις. Οι απλές ακτινογραφίες και η μαγνητική τομογραφία είναι σημαντικές για τον καθορισμό της θεραπευτικής μεθόδου. Επίσης τα σπινθηρογραφήματα και οι ειδικές ακτινογραφίες μαζί με την ανάλυση του αρθρικού υγρού την καλλιέργεια μπορούν να δώσουν ασφαλή συμπεράσματα.

Συντηρητική και χειρουργική θεραπεία

Για την εύρεση της κατάλληλης τεχνικής σημαντικό ρόλο παίζει η ηλικία, η καθημερινή κινητικότητα, η γενική κατάσταση της άρθρωσης και η ικανότητα του ασθενούς να ακολουθήσει το μετεγχειρητικό πρόγραμμα.

Συντηρητική

Στην αντιμετώπιση των χόνδρινων βλαβών η συντηρητική θεραπεία είναι τις περισσότερες φορές η πρώτη προσέγγιση. Συνήθως οι προτάσεις της συντηρητικής θεραπείας σχετίζονται με:

• Μείωση φόρτισης της άρθρωσης: Ξεκούραση, πατερίτσες
• Φαρμακευτική αγωγή, όπως αναλγητικά και αντιφλεγμονώδη χάπια
• Φυσικοθεραπεία για μείωση των συμπτωμάτων
• Πρόγραμμα ασκήσεων για ενδυνάμωση των μυών
• Ενέσιμες θεραπείες κυρίως με έγχυση υαλουρονικού οξέος
• Θεραπεία με έγχυση αυτόλογων βλαστοκυττάρων

Χειρουργική

Αν τα παραπάνω δεν επιφέρουν αποτελέσματα, τότε η μεταμόσχευση αυτόλογων οστεοχόνδρινων κυλίνδρων ή μεταμόσχευση χονδροκυττάρων, η χονδροπλαστική και τα μικροκατάγματα είναι δύο από τις τεχνικές που μπορούν να αποδώσουν στην άμεση διόρθωση της συνδεσμικής αστάθειας και της διαταραχής του συνδεσμικού άξονα.

Διαχωριστική οστεοχονδρίτιδα αστραγάλου

Μία από τις μη τραυματικές αιτίες, όπως αναφέρθηκε είναι η διαχωριστική οστεοχονδρίτιδα. Σε αυτήν την κατάσταση, ένα τμήμα του οστού διαχωρίζεται από το υπόλοιπο, με την αιτιολογία να παραμένει άγνωστη.

Η διαχωριστική οστεοχονδρίτιδα ταξινομείται σε στάδια, ανάλογα με τη βαρύτητα της κατάστασης. Στα αρχικά, υπάρχει ήπιος πόνος που με την άσκηση γίνεται εντονότερος, ενώ σε προχωρημένες καταστάσεις μπορεί η άρθρωση να παρουσιάζει υγρό.

Διάγνωση και θεραπεία

Με απλές ακτινογραφίες απλά καθορίζεται το στάδιο της νόσου, ενώ με την μαγνητική τομογραφία ο ορθοπεδικός μπορεί με ασφάλεια από τα αποτελέσματά της να καθορίσει τη θεραπεία.

Στα αρχικά στάδια εφαρμόζεται συντηρητική θεραπεία για την επούλωση της βλάβης, ενώ σε πιο προχωρημένα συστήνεται η χειρουργική θεραπεία. Μερικές αποτελεσματικές τεχνικές είναι η μεταφορά αυτόλογων οστεοχόνδρινων μοσχευμάτων και η επανακαθήλωση ή αφαίρεση του οστικού τεμαχίου με την διαδικασία της αρθροσκόπησης.

Αποκατάσταση ασθενούς από χειρουργείο χόνδρινης βλάβης

Ο κάθε ασθενής θα λάβει από τον χειρουργό του ένα ξεχωριστό πρωτόκολλο αποκατάστασης, ανάλογα με την τεχνική χειρουργική που υποβλήθηκε. Σε γενικές γραμμές επιστρέφει σχετικά γρήγορα στις καθημερινές του ασχολίες.

Το μετεγχειρητικό πρόγραμμα αποκατάστασης περιλαμβάνει φυσικοθεραπεία.